چالشی جدید برای قانون تکامل داروین| اکسیژن تاریک کف اقیانوس‌ها تکامل را به چالش کشید
رویداد۲۴| سیما صابری: دانشمندان اخیراً کشف مهمی انجام داده‌اند. کشفی که می‌تواند درک ما از تاریخ زمین و منشأ حیات را دگرگون کند. آنان شواهدی از تولید اکسیژن در اعماق تاریک اقیانوس آرام پیدا کرده‌اند.
این یافته که در نشریه Nature Geoscience منتشر شده است، باور دیرینه‌ای را که تمام اکسیژن زمین از طریق فتوسنتز تولید می‌شود، به چالش می‌کشد.
ساینس فوکس طی گزارشی از کشفی مربوط به تیمی به رهبری پروفسور اندرو سوئیتمن از انجمن علوم دریایی اسکاتلند(SAMS) خبر داده است. این کشف هنگام تحقیق در منطقه کلاریون-کلیپرتون بین هاوایی و مکزیک، در عمق حدود ۴۰۰۰ متری زیر سطح اقیانوس صورت گرفته است.
به گفته رهبر تیم تحقیقاتی انجمن علوم دریایی اسکاتلند؛ «وقتی اولین بار این داده‌ها دریافت شد، فکر کردیم که حسگرها معیوب هستند زیرا هر مطالعه‌ای که تاکنون در عمق دریا انجام شده فقط مصرف اکسیژن را نشان داده و نه تولید آن. در طول ۱۰ سال، این قرائت‌های عجیب اکسیژن همچنان نشان داده می‌شد.»
این تیم تحقیقاتی این پدیده را «اکسیژن تاریک» نامیده است به دلیل این که نور نمی‌تواند به این عمق نفوذ کند، نامی مناسب با توجه به منشأ مرموز آن است.
منبع اکسیژن تاریک چیست؟
پژوهشگران برای ارزیابی تأثیرات بالقوه عملیات استخراج معدن در اعماق دریا که به دنبال استخراج مواد از ندول‌های پلی‌متالیک هستند، به آنجا رفته بودند. این مواد معدنی در کف اقیانوس حاوی فلزات گرانبهایی هستند که برای باتری‌های لیتیوم-یونی که وسایل نقلیه الکتریکی و تلفن‌ها را تأمین می‌کنند، ضروری است.
نتایج نشان می‌دهد که این ندول‌ها دارای بار الکتریکی بالایی هستند که می‌تواند از طریق فرآیندی به نام الکترولیز آب دریا، آب دریا را به هیدروژن و اکسیژن تجزیه کند.
پروفسور نیکلاس اوونز، مدیر SAMS، این کشف را «یکی از هیجان‌انگیزترین یافته‌ها در علم اقیانوس‌شناسی در زمان‌های اخیر» خواند و افزود که این یافته «ما را وادار می‌کند تا درباره چگونگی پیدایش حیات پیچیده روی سیاره بازنگری کنیم.»
دیدگاه متعارف که اکسیژن برای اولین بار توسط میکروب‌های باستانی به نام سیانوباکتریا در حدود سه میلیارد سال پیش تولید شد، ممکن است اکنون نیاز به ارزیابی مجدد داشته باشد.
اوونز گفت: این منبع جایگزین تولید اکسیژن می‌تواند به «بازنگری اساسی» درباره چگونگی توسعه حیات پیچیده بر روی زمین منجر شود.
علاوه بر این، این نتایج برای کسانی که به دنبال حفاظت از زیستگاه‌های عمق اقیانوس در برابر اثرات بالقوه مضر استخراج معادن در اعماق دریا هستند، مفید است. چنانکه اداره ملی اقیانوسی و جوی ایالات متحده (NOAA) درباره آن هشدار داده است: «استخراج معادن در اعماق دریاها می‌تواند منجر به نابودی حیات و زیستگاه کف دریا در مناطق استخراج شده شود.» اگر ندول‌ها مسئول تولید اکسیژن باشند، حذف آن‌ها ممکن است نه تنها محیط زیست را مختل کند، بلکه می‌تواند منبع حیاتی اکسیژن را برای موجوداتی که در کف دریا زندگی می‌کنند، از بین ببرد.
سوئیتمن در مصاحبه با بی‌بی‌سی توضیح داد: «این مطالعه به استخراج معادن پایان نمی‌دهد،» اما «ما باید آن را با جزئیات بیشتری بررسی کنیم و باید از این اطلاعات و داده‌هایی که در آینده جمع‌آوری می‌کنیم استفاده کنیم. اگر قصد داریم به اعماق اقیانوس برویم و آن را به محیط زیست دوستانه‌ترین شکل ممکن استخراج کنیم، باید به این کشف توجه بیشتری داشته باشیم.»
لازم به ذکر است اندرو سوئیتمن رهبر گروه تحقیقاتی بوم‌شناسی کف دریا و زیست‌ژئوشیمی در انجمن علوم دریایی اسکاتلند، بریتانیا است. او دارای دکتری در بوم‌شناسی اعماق دریا از مؤسسه ماکس پلانک برای میکروبیولوژی دریایی است. در ۱۲ سال گذشته، او ۱۰ میلیون پوند بودجه تحقیقاتی تأمین کرده و ۲۷ پروژه تحقیقاتی را هدایت کرده است.
نیکلاس اوونز نیز دانشمند دریایی با تجربه در رهبری سازمان‌های پیچیده مشغول به تحقیقات، تولید درآمد تجاری و آموزش در علوم محیط زیست است. او در حال حاضر مدیر انجمن علوم دریایی اسکاتلند است.
